28/12/14

Chuyện từ thiện.



1.Mấy ngày trước, khi lục tìm một số điện thoại trong ngăn kéo, tôi thấy một mãnh giấy nhỏ ghi câu này: “If you are not poor enough to take charity, you are rich enough to give it” (Nếu bạn không nghèo để phải nhận của từ thiện, bạn đã đủ giàu để cho đi), đọc lại,  tôi liên tưởng đến phần kết cuốn phim tài liệu “Chuyện tử tế” phát trên đài THVN cuối những năm 1980 của đạo diễn Trần Văn Thủy có câu này : “Cho hay, chỉ có loài thú mới quay lưng lại với nổi  đau của đồng loại để chỉ chăm lo cho bộ lông của mình” và ông viết thêm : “Rất may, câu nói trên là của cụ Các Mác!”
Nhiều năm gần đây, đọc báo thấy chuyện người giàu ở nước mình khoe của: biệt thự của diễn viên này, phòng ngủ của ca sĩ nọ, siêu xe của người mẫu kia… có người dùng của cải để “đánh bóng tên tuổi, thương hiệu” hơn là chia sớt cho người nghèo tôi bỗng thấy buồn cho đất nước, cho dân mình. Lại đọc ở đâu đó thấy có người viết : từ thiện ở Việt Nam có nghĩa là từ bỏ cái thiện (để chuyển sang cái ác). (Một cách nói mỉa mai kiểu như giải thích câu Lương y như từ mẫu là thầy thuốc như bỏ mẹ), mỉa mai thoạt nghe thì thú vị  nhưng ngẩm nghĩ thì đau lòng! Cũng có nhiều người than van rằng khi thấy trên báo/ mạng đăng tải trường hợp một ai đó gặp  những hoàn cảnh ngặt nghèo cần giúp đỡ, chưa xác minh thực hư mà rót tiền qua tài khoản, sau một thời gian thì biết rằng đó là trường hợp có thật nhưng đã cường điệu lên thêm 70-80% và người nhận tiền dùng để giải quyết khó khăn thì  ít mà mua ma túy thì nhiều, một số người khác khi được vận động trả lời rằng họ chỉ cho khi trực tiếp đem đến đúng người đáng nhận!

2.  Những điều nói đến ở trên không có nghĩa là ta nhìn khái niệm về lòng nhân ái, tinh thần tương trợ của người Việt với cặp mắt bi quan, tiêu cực mà thật sự thì đây đó vẫn còn nhiều cá nhân, nhóm người, tổ chức hết lòng vì công việc thiện nguyện, sẵn sàng góp công, góp sức, góp của cho những hoàn cảnh đáng thương cần giúp đỡ.
Bạn bè và đồng nghiệp tôi ở Huế hàng chục năm trước (lúc đầu) rủ nhau góp tiền, cuối tuần hì hục nấu chè, làm bánh đem đến phát ở các trại trẻ mồ côi, nhà dưỡng lão, những trung tâm chăm sóc người tàn tật. Dần dà, thấy việc làm này có hiệu quả, nhiều người góp thêm tiền và còn kêu gọi cả thân nhân ở nước ngoài đóng góp. Nhờ đó đến lúc này, khi nhiều người đã về hưu tổ chức của họ lớn dần lên, phát triển rộng rãi với những kết quả thật đáng mừng, có thành viên trong nhóm còn quyên góp tiền bạc mở quán cơm xã hội cho sinh viên Huế với thức ăn được kiểm định về an toàn thực phẩm, món ăn được chế biến hợp vệ sinh nhưng giá thành chỉ 30% giá trị thực tế!
Ở Cam Ranh, nơi tôi đã có hai giai đoạn sống và làm việc, qua facebook tôi biết có nhiều học sinh cũ và giáo viên cùng quyên góp tiền bạc, áo quần cho từ thiện, thông báo kịp thời các đối tượng rất khó khăn cần giúp đỡ để các nơi gửi tiền đến giúp. Việc này thực hiện được vài năm nay nhưng rất hiệu quả mà qua theo dõi, ấn tượng lớn nhất của tôi là tặng quà, mời một tô phở đặc biệt  cho trẻ em lang thang cơ nhỡ ba nơi quan trọng trên địa bàn thành phố hôm 01/6 năm nay.
Ở Nha Trang, tôi cũng biết gần đây có nhiều cá nhân là đồng nghiệp, là bạn tôi một mình quyên góp tiền bạc tặng trẻ em bãi rác Đồng Đế, tặng cho các em bé bị tai nạn ở Huế, rủ rê những người cùng ý hướng tham gia chương trình “Áo ấm cho người cơ nhỡ” lặn lội khắp nơi trong thành phố, gặp những homeless tặng áo ấm cho họ giữa khuya trong những ngày giá lạnh của mùa đông này. Và tôi cũng nhận được tiền của một đôi vợ chồng trẻ là chủ một doanh nghiệp lớn đường 23/10 ủng hộ khi tôi yêu cầu vượt hơn con số tôi mong đợi rất nhiều!


Cháu bé bị tai nạn ở Huế khi nhận tiền từ Nha Trang

Đà Nẵng có nhóm ACE Thiện Văn , tôi được nghe một người bạn giới thiệu mà những hoạt động của họ gần đây nhất là chuyến đi thăm học sinh thiểu số nghèo ở Kontum cũng rất hữu ích và đáng phục.
Cô bạn nhỏ của tôi, dầu ở rất xa nhưng lâu lâu lại nhắn tin về hỏi anh chị cần giúp những trường hợp nào thì báo để em gửi về (dầu em chỉ làm công ở tiệm nail nhưng dành tất cả tiền tip của khách cho việc từ thiện!)
Dầu chưa làm được gì trong muôn một của hoạt động này nhưng tôi cũng xin nói lời thán phục và cám ơn các bạn đã giúp tôi, cho tôi thấy rằng trên cuộc đời này, ngoài những bịp bợm, lừa đảo, xảo trá cũng còn rất, rất nhiều những tấm lòng, những nghĩa cử đáng yêu.

3.  Đến năm học này, cháu ngoại lớn của tôi đã học qua niên khóa thứ 3 ở  Bangkok Patana School, một trường của người Anh thành lập từ năm 1959 ở Bangkok. Em cháu, nhỏ hơn 2 tuổi cũng đã học qua năm thứ 2. Năm nào các cháu cũng có quà cho bạn nghèo ở các trại mồ côi vào 2 dịp: Noen, New Year và Tết cổ truyền (Songkran) của Thái Lan theo sự kêu gọi của trường. Năm ngoái khi đứa anh học lớp 1, khối của cháu cũng đã tổ chức hội chợ gây quỹ từ thiện. Năm nay, khối lớp 6 lại tổ chức các gian hàng đồ chơi và thức ăn. Học sinh tặng cho lớp những đồ chơi không dùng nữa, những sách không đọc nữa để gom lại bán gây quỹ, con gái thì làm tại chỗ những món ăn, các loại bánh đơn giản để bán. Vừa rồi, anh cháu ngoại được cho 200 THB đem đến trường, giáo viên cho đến hội chợ đúng nửa giờ, cháu mua gần hết số tiền đem theo, đáng mừng là cháu biết mua một quyển truyện tranh  còn mới, giá bìa dán phía sau lên đến 649THB! Chưa nghe kết quả thu được năm nay nhưng năm ngoái, cũng hoạt động này, số tiền thu được lên đến 100.000THB (gần 70tr. VND)! Trường này cũng là đơn vị đồng tổ chức Ploenchit Fair, hội chợ gây quỹ từ thiện hàng năm của cộng đồng người Anh ở Thái ngay khuôn viên trường (1).  Có lẽ nhờ tất cả những việc này cộng với những nhắc nhỡ của gia đình, các cháu đã biết giữ gìn đồ chơi, sách đọc để… “Sang năm cho các bạn mồ côi”!

Gian hàng từ thiện của lớp 1Gian hàng từ thiện của lớp 1
Rất đông các cháu tham dự hoạt động này! 
Rất đông các cháu tham dự hoạt động này!

Đồ chơi và sách đã qua sử dụng cháu mua tại gian hàng khối ớp 6

4.  Hôm 26/12 vừa qua, bạn gửi cho bài “Giáng sinh này nước Mỹ có gì vui?” kể chuyện một nhà hảo tâm giấu mặt năm nào cũng làm Ông Già Nô-en đi tặng quà, năm nay ông đổi 100.000USD ra giấy 100 nhờ cảnh sát gặp trên đường bất cứ xe nào cũ, trầy sướt, móp méo, tơi tả thì kè lại… tặng tài xế 100USD!. Lúc đầu người bị chặn cứ nghĩ là bị phạt, đến khi nhận tiền thì bất ngờ, có người khóc trên xe cũng như có người khóc khi nhận tiền ở siêu thị. Các hình ảnh đẹp này cũng lan truyền trên facebook với tốc độ chóng mặt và có lẽ không ai có thể nắm được có bao nhiêu share, bao nhiêu comment và like nữa! Mời xem link Youtube dưới phần chú thích(2).
Ở Mỹ, “Làm từ thiện là món trang sức đẹp nhất của con người và hầu hết người Hoa Kỳ đều công nhận rằng thước đo giá trị con người là lòng từ thiện”. Từ năm 2005 quốc gia này đã có > 1 triệu tổ chức, cơ quan thuộc 50 tiểu bang làm từ thiện với số tiền lên đến 261 tỷ USD chiếm 1,85% GDP đất nước!
Vietnamnet có bài  kể chuyện Feeney, một tỷ phú Mỹ đem 220 triệu USD đến Việt Nam làm từ thiện:  “… ít ai biết rằng trong suốt 30 năm qua, ông đã đi khắp thế giới để trao tặng số tài sản 7,5 tỉ USD. Quỹ từ thiện Atlantic Philanthropies do ông sáng lập đến nay đã rót 6,2 tỉ USD vào giáo dục, khoa học, chăm sóc y tế… tại Mỹ, Úc, Việt Nam, Nam Phi và Ireland. 1,3 tỉ USD còn lại sẽ được chi hết vào năm 2016 và Quỹ sẽ đóng cửa vào năm 2020.
Feeney bắt đầu từ miền Trung Việt Nam, vùng chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ chiến tranh. Atlantic đã tài trợ để xây dựng trường Đại học Đà Nẵng. Từ năm 1998 đến 2006, Atlantic đã tài trợ 220 triệu đô la cho các chương trình xã hội có ý nghĩa tại Việt Nam”.  Feeney là người cho đi ngay khi đang còn sống nên hiện nay ông vẫn ở nhà thuê và các con ông sau 18 tuổi cũng tự bươn chãi kiếm sống như bao người khác. Tỷ phú Bill Gates chia sẻ: “Tôi đã học được rất nhiều từ Feeney trong thời gian chúng tôi làm việc cùng nhau”. Qua những gì ông đã làm, Feeney muốn gửi gắm tới con cái mình và các thế hệ các nhà hảo tâm một điều rằng: “Không nên đợi đến lúc bạn trở nên già hay chết đi mới cho đi tiền. Thay vào đó, hãy đóng góp ngay khi bạn vẫn còn đủ năng lượng, kết nối và ảnh hưởng để tạo nên những làn sóng”.(3)

Để kết thúc bài này, xin trích một đoạn trong thư tôi viết cám ơn cô bạn nhỏ nói đến ở trên: “Chia sẻ là điều ai cũng có thể nghĩ đến nhưng từ nghĩ đến thực hiện là một chặng đường dài, “cho là nhận” là câu ai cũng có thể nói nhưng thấy khó khi cho, vì vậy, số người “biết cho” không nhiều.  XX… thân mến, anh biết rằng em không giàu có gì ờ xứ người nghĩa là vẫn phải rất cố gắng làm việc để kiếm tiền lo cho gia đình, cho thân nhân còn lại ở VN nhưng vẫn dành một phần cho những trường hợp đáng chia sẻ ở Việt Nam, với anh đều đó quý hóa biết bao! Vì vậy, anh nghĩ em đã nhận được rất nhiều, cái nhận được là “phước báu” vì ngay ở trên đất nước này anh từng thấy biết bao người “tiền muôn bạc vạn” nhưng (gần như) họ quay lưng với những hoàn cảnh khốn cùng, đó là chưa kể dùng tiền bạc sắm sữa những món nữ trang, những thứ đồ dùng đắt giá, tiêu xài xa xỉ và hoang phí. Cám ơn em rất nhiều!

(1)  http://hongngocblog.blogspot.com/2012/12/ploenchit-fair.html
(2)  Trên tờ giấy tiền có in hàng chữ SECRET SANTA. https://www.facebook.com/video.php?v=10153003404704073&set=vb.340093714072&type=2&theater
(3)  http://vietnamnet.vn/vn/kinh-te/210533/ty-phu-mang-220-trieu-usd-den-viet-nam-lam-tu-thien.html

12 nhận xét:

  1. Không hiểu thời xửa thời xưa người Việt có tự hào rằng dân tộc mình có lòng bác ái từ bi nhất thế giới không. Sau này Việt Nam đánh thắng Pháp, đánh cho Mỹ cút ngụy nhào thì tính kiêu căng ngạo mạn của người Việt mởi trỗi lên. Nào Việt Nam là lương tâm thời đại, là ngọn đèn pha châu Á, là đất nước của anh hùng, ra ngõ gặp anh hùng....Nhưng sau gần 40 năm thống nhất đất nước nhìn lại Việt Nam thua gần như hầu hết các nước Đông Nam Á về mọi phương diện...thua cả về lòng bác ái từ thiện. Nhiều chi tiết bác HN nói trong bài này đã thể hiện điều đó. Nếu chịu khó đọc báo giấy, đọc mạng, xem truyền hình thì cũng thấy được người Việt ta không thiếu lòng từ bi nhưng không phải đứng đầu thế giới. Tại sao vậy? Đây là chuyên đề dài không thể nói vài câu là xong, nhưng vắn tắt thì thế này chăng
    - Đạo đức truyền thống bị cho là cổ hủ, phải phá bỏ (phá đình chùa, đền miếu, nhưng chỗ thờ tự)
    - Đạo Phật , đạo thiên chúa, nói chung là tôn giáo bị cho là mê tín dị đoan (tự do tín ngưỡng chỉ là cách nói, Tôn giáo là thuốc phiện của nhân loại)
    - Mô hình XHCN tù mù không ai giải thích được nó là gì
    - Vậy Đạo Đức XHCN là gì không ai định nghĩa được (Muốn có chủ nghãi Xã hội thì phải có con người XHCN là một kiểu con kiến mà leo cành đào)
    - Khái niệm đấu tranh giai cấp được tuyệt đối hóa trong mọi lí luận (Con đấu cha vợ đấu chồng là biểu hiện của đấu tranh gai cấp, là ai thắng ai)
    Tất cả những gì vừa nói tác động lẫn nhau tạo ra một mô hình đạo đức xã hội hổ lốn. Lòng từ bi bác ái cũng bị thui chột méo mó đi....

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cám ơn bác Bu đã đọc để chia sẻ cùng nhau những ưu phiền, ray rức . Đúng là vấn đề không thể chỉ nói bằng vài hàng. Hồi bác Bu ở Huế chắc thấy ở đó tình tương thân tương ái giữa con người với nhau có vẻ mạnh hơn các cùng miền khác? HN nghĩ vậy vì Huế có nhiều chùa chiền, Huế tang thương mất mát nhiều trong biến cố Kinh thành thất thủ 23/5 Ất Dậu, trong Mậu Thân 1968 nên lần nào về Huế HN cũng được nghe, được biết về hoạt động này. Những nhận định của bác Bu rất đáng tham khảo, tổng hợp những điều bác nói chừng như tạo ra điều mà gần đây người ta nói nhiều: sự vô cảm của con người!
      Mời bác Bu đọc thêm link này nhé:
      http://www.vanhoahoc.vn/nghien-cuu/t-mainmenu-114/van-hoa-viet-nam/2483-giai-ma-chuyen-nguoi-sai-gon-lam-tu-thien.html.
      Xin gửi đến bác và gia đình những lời chúc tốt đẹp nhất nhân năm mới dương lịch 2015.

      Xóa
  2. Một lý do gây khó cho việc từ thiện tại VN là chuyện quản lý của các cơ quan nhà nước (dưới danh nghĩa Mặt trận, Hội Hồng thập tự...) rất vụ lợi đã làm lệch lạc mục đích từ thiện và nản lòng người tham gia từ thiện (kể cả trong nước và nước ngoài.
    Càng ngày ta thấy nhiều nhóm từ thiện tự nguyện (tự phát) tại VN nhằm mang trực tiếp sự giúp đỡ đến người cần giúp. Điều này minh chứng lòng từ thiện của người Việt luôn luôn tồn tại.
    Việc làm từ thiện của người Mỹ là một "giá trị Mỹ" rồi, khó có xã hội nào có được. Văn hóa và giáo dục Mỹ đã dạy con người trân trọng sự chia sẻ, dạy con cái biết tự lập (ko ỷ lại vài gia tài cha mẹ để lại) và cha mẹ sẵn sàng mang tài sản của minh "cho lại" xã hội, không phải để dành tất cả cho con cái.
    Anh hongngoc đi càng xa, chiêm nghiệm càng nhiều, viết càng hay! Chẳng mấy chốc có tập 3 ra đời đây!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Rất đồng tình với nhận định của Nobita về sự vụ lợi của các cơ quan quản lý nhà nước trong các hoạt động nhân đạo. UBMTTQ một huyện ở Nghệ An xây nhà tình nghĩa cho mẹ VNAH mà yểm số tiền đó, chia nhau, đến lúc cấp trên về kiểm tra phải mời mẹ đến ở tạm một nhà mới xây của dân trong thôn, một đoàn của một tỉnh miền Trung cứu trợ bão lụt miền Tây đã bị cơ quan chức năng lập biên bản về quan hệ tình dục với gái mại dâm trong một khách sạn ở Vũng Tàu mà báo chí đã có thời nói đến!!
      HN cũng thừa nhận như Nô, từ thiện của người Mỹ là một giá trị Mỹ và còn đọc được rằng Warren Buffett không đồng ý việc để lại tiền bạc cho con cái vì nó không giúp ích được gì cho chúng. Ông nói: “Nếu ba đứa con của ông họ Buffett chỉ vì tình cờ may mắn được sinh ra trong gia đình Buffett mà lại có số tiền hàng chục tỷ Mỹ kim di sản để hưởng thụ cuộc đời, thì đó là điều vô cùng bất công, xã hội không còn công lý nữa.”.
      Cám ơn Nô đã khen, 2 tập đã là có chút kỷ niệm cho vui, thêm nữa chỉ là... làm trò cười cho thiên hạ! Hihi

      Xóa
  3. Cách đây ít lâu thấy nói muốn làm từ thiện phải gởi qua đoàn thể của nhà nước (Mặt Trận Tổ Quốc) mà thấy ngán, đến chuyện từ thiện cũng muốn "độc quyền". Ở VN chuyện từ thiện thường "trăm hoa đua nở", điều này có cái hay, nhưng cũng có cái nhược điểm là thường nhỏ lẻ, kém hiệu quả. về cách tổ chức từ thiện thì thấy người ngoại quốc làm bài bản hơn xứ mình nhiều.
    Bác HN sống thường xuyên ở nước ngoài, tuy cũng chỉ là một nước ĐNA nhưng giỏi quan sát cuộc sống của họ và viết rất hay :-)))

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Đúng như bác NHP nghĩ, chuyện từ thiện ở VN là "trăm hoa đua nở", có những trường hợp nhẹ nhận được quá nhiều, trường hợp nặng thì không có gì do không có sự điều tiết từ một mối. Những người có quyền ký chi quỹ Xóa đói giảm nghèo mà không giàu, ai chỉ được...chết liền!

      Xóa
  4. Đã làm từ thiện thì phải thực tâm chứ ở VN ta các tổ chức đoàn thể nhà nước hổng ai tin nổi họ múa tay như thế nào trong bị ,anh HN ơi ! Riết một hồi ,hổng biết VN ta giống cái gì ta ?

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Điều đáng buồn là năm 2014 vừa qua (một ngày) thấy trong mấy tuần lễ báo đăng mấy cặp mẹ con tự tử vì đói nghèo nhưng các bố nhà ta thì hằng ngày ra rả: "Đời sống nhân dân ta ngày càng được nâng lên rõ rệt"!

      Xóa
  5. Cảm ơn Bác, một tấm lòng trắc ẩn, một Bác ái từ bi. Những "Từ thiện", "Từ mẫu" là từ (bỏ) hay "như'. Thật xót xa, thật bi thương và hiện nay rõ cái khôi hài. Bác Ngọc Hiệp thấy bác viết như này, vui lắm.
    Thấy hình ảnh con cháu Nhà Lành (nhà Nòi), được sống trong cái Thiện của gia đình Bác, thật ngưỡng mộ.
    Chúc hai bác và gia đình vui, An lành Thịnh vượng.

    Trả lờiXóa
  6. Cám ơn bác VanPham đã đọc và chia sẻ. Thấy bác vào thăm blog, HN vui lắm, lâu nay chỉ thấy bác thi thoảng xuất hiện trên FB (cái hình ngồi thong dong với bác gái trong nhà). Anh em mình đều vào hàng sáu, không còn sức dài vai rộng để nghĩ để bàn để cáng đáng việc lớn của xã hội, chỉ mong nhắc nhỡ, đánh động hàng cháu con, lứa học trò cũ để may ra họ có thể có chút gì cho những số phận đáng thương đầy rẫy trong xã hội ưu việt của mình. HN sẽ cố gắng viết, thỉnh thoảng mời bác vào cùng đàm đạo, bác cũng thế nhé. Chúc thường an.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn bác đã chia sẻ.
      .
      Chúc Hai Bác Năm Mới An Vui Hạnh Phúc.

      Xóa
  7. Hôm nay ghé qua nhà bác HN. Vậy là con đã biết phải xưng hô với bác sao rồi. Hì hì.
    Những cái bác nói ở trên khi đề cập ở VIỆT NAM thì con trộm nghĩ nó là vấn đề muôn thủa của VN. Người ta luôn tự bào chữa bằng câu nói " thời thế, thế thời phải thế". Con cũng đã gặp nhiều các trường hợp. Tốt có, xấu có. Vậy nên con đọc bài này của bác chảeng biết phải nói về cái gì cả.
    Năm mới chúc bác khoẻ, vui, hạnh phúc.

    Trả lờiXóa

Flags..


Flag Counter